Het begin van Mindfulness
Mindfulness is al eeuwen oud en stamt uit de tijd van de Boeddha meer dan 2500 jaar geleden. Mindfulness is een van de pijlers die samen met concentratie leiden tot inzicht. Dit wordt tegenwoordig beoefend in onder andere Vipassana Meditatie, ook wel inzichtsmeditatie genoemd.
Mindfulness werd bekend in het Westen door onder andere de Vietnamese monnik Thich Nhat Hanh. Hij vestigde zich in Frankrijk, zijn gemeenschap heet “Plum Village” en hij schreef vele boeken over mindfulness.

Jon Kabat-Zinn
Jon Kabat-Zinn, een Amerikaanse moleculair bioloog die Vipassana meditatie en Mindfulness beoefende oa met Thich Nhat Hanh, haalde het begrip Mindfulness uit de Boeddhistische context. Hij ontwikkelde een training genaamd Mindfulness Based Stress Reduction (MBSR) in de jaren ’70. Deze training was in eerste instantie ontwikkeld voor uitbehandelde patienten met chronische pijn en/of stressklachten. Deze mensen leerden om te gaan met klachten door gericht aandacht te geven in het hier en nu zonder oordeel. Met zijn training kreeg Mindfulness een plek in de reguliere geneeskunde en werd verder ontwikkeld en uitgedragen vanuit de Universiteit van Massachusetts. Jon Kabat Zinn schreef onder andere het “Handboek Meditatief ontspannen” en “Waar je ook gaat, daar ben je”, aanraders voor wie zich door middel van literatuur meer wil verdiepen in Mindfulness.
De ontwikkeling van Mindfulness
Mindfulness is sinds de jaren ‘70 enorm gegroeid in Europa en de Verenigde Staten. De MBSR training werd in de loop der jaren steeds meer toegepast bij verschillende groepen mensen van lichte stressklachten tot zware problematiek. Zo ontwikkelenden vooraanstaanden Professoren in de Psychologie Teasdale, Segal en Williams een variant op de MBSR training, genaamd Mindfulness Based Cognitive Therapy (MBCT) toegepast op terugvalpreventie bij depressie. Deelnemers leren in het bijzonder om negatieve gedachten en gevoelens, die de depressie kunnen aanwakkeren, te zien als voorbijgaande gebeurtenissen in de mind. In 2000, publiceerden Teasale, Segal en Williams het boek “Aandachtgerichte Cognitieve Therapie” met daarin een beschrijving van het wetenschappelijk onderzoek van de effecten van de preventieve werking van mindfulness op terugval in een depressie.
Aansluiting met de westerse maatschappij
De 8 weekse MBSR training zoals deze is neergezet door Jon Kabat-Zinn richt zich op Westerse thema’s zoals:
- Hoe kunnen we minder stress ervaren?
- Hoe kunnen we leren loslaten en minder piekeren?
- Hoe kunnen we beslissingen en keuzes maken die ons ondersteunen?
- Hoe kunnen we omgaan met de verwachtingen in de maatschappij en mensen om ons heen?
Door jouw aandacht te trainen en het huidige moment leren waar te nemen zul je met deze thema’s aan de slag gaan. Het is een zeer praktische, down to earth training, die aansluit op de drukke en veeleisende maatschappij waar we in leven. Je leert stressbestendiger te zijn, meer in contact te zijn met jouw behoeftes en gevoelens en het ontwikkelen van een vriendelijkere houdingen te opzichte van jezelf en anderen.
Wetenschappelijk onderzoek naar de effecten van Mindfulness
Er wordt veel wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de effecten van Mindfulness. Het aantal wetenschappelijke onderzoeken neemt de laatste jaren mede onder invloed van de neuowetenschap exponentieel toe zoals de grafiek laat zien. Hieronder wordt naar een aantal bekende onderzoeken naar de effecten van de 8 weekse MBSR training gerefereerd:
- Reductie van stress met 40%
Onderzoekers van de Ohio State University Wexner Medical Center deden wetenschappelijk onderzoek onder medewerkers van de Intensive Care. Onderzoek toonde aan dat na 8 Mindfulness sessies de stress onder medewerkers met 40% gedaald was. Hier vind je meer informatie over dit onderzoek.
- Afname in Angst en paniek
Miller, Fletcher en Kabat-Zinn (1995) voerden een onderzoek uit om de effectiviteit van Mindfulness te onderzoeken bij mensen met angstklachten. Na een het volgen van een 8-weekse Mindfulness training lieten de deelnemers een afname zien in angst en paniek. De resultaten waren na drie jaar nog steeds behouden. Hier vind je meer informatie over dit onderzoek.
- Minder piekeren
Professor Mark Cropley van de University of Surrey laat zien dat er een afname is piekeren en zorgen maken door het beoefenen van Mindfulness. Hier vind je meer informatie over dit onderzoek.